Mustreads or Not in gesprek met Toni Coppers #Megainterview

Mustreads or Not in gesprek met Toni Coppers

• Toni Coppers, is inmiddels een welbekende naam in de Vlaamse en Nederlandse thrillerboekenwereld, je hebt al vele boeken op je naam staan en het aantal groeit nog steeds. Toch voor degenen die nog kennis met je willen maken: kun je kort iets over jezelf vertellen en hoe het zo gekomen is dat u schrijver bent geworden?

 Ik schrijf omdat ik graag schrijf. Het is het allerliefste dat ik doe.

Ik schrijf omdat ik “moet”. Een onweerstaanbare drang … (bij moord een verzachtende omstandigheid die graag door strafpleiters gebruikt wordt).

Maar even serieus:

Ik heb jarenlang radio gemaakt, dat was een hele fijne baan. Ik was reisjournalist en mocht de mooiste plekjes ter wereld verkennen…en toch, toch was er die drang en het gevoel: dit is niet de baan van mijn leven.

Eigenlijk waren mijn reisreportages ook al “verhalen”, alleen niet geschreven maar gesproken. Toen men me vroeg een reisgids voor Limburg te schrijven, heb ik -echt waar- een flink stuk gefantaseerd… de wandelingen waren mooi maar je kwam niet echt uit waar ik beloofde. Daarna ben ik dus maar op de échte fictie overgestapt.
Ik hield van het misdaadgenre, in boeken en in films, dus de stap naar spannende boeken was snel gemaakt.

Ik voel me alle dagen dankbaar als ik naar mijn schrijfkamer trek, achteraan in de tuin. Blij dat dit mijn leven geworden is, trots op mezelf dat ik mijn hart gevolgd heb en de grote sprong naar voltijds schrijverschap gewaagd heb. Ik heb die keuze pas laat gemaakt -ik was al bijna 50- maar heb het me geen seconde beklaagd.

• Wilde je al schrijver worden van toen je nog een tiener was?

Neen. Als tiener was ik een moeilijk, zoekend kind. Ik voelde me op school niet thuis, was zelfs een volle week bij het leger -gelukkig mocht ik naar huis net voor ik 16 werd en een driejarig contract moest ondertekenen. Daarna zat ik zelfs een tijdje in de kappersopleiding -niet echt mijn ding, niet omdat het geen interessant beroep kan zijn maar omdat ik eigenlijk best onhandig ben. De juf Nederlands heeft me toen “gered”. Ze nam me onder meer mee naar de stedelijke bibliotheek. Ik had tot mijn zestiende namelijk geen enkel boek gelezen… Toen, op dat precieze ogenblik, ging de wereld voor me open. Daar ontstond een passie voor boeken en wellicht ook de droom om ooit zelf te schrijven.

PS Diezelfde bibliotheek in Sint-Truiden is nu naar mij genoemd. Dat is de mooiste vorm van erkenning die ik ooit kreeg, mooier dan alle literaire prijzen of aandacht in de pers.

•  Jouw boeken worden beloond met zeer prestigieuze prijzen, volgens ons blijft dat speciaal, maar welke prijs was echt de kroon op het werk?

Eerst en vooral moet ik zeggen dat de feedback van de lezers het allerbelangrijkste blijft. De complimentjes die ik op Facebook krijg, de bedankjes als ik signeer in een boekhandel of een lezing geef.  Ik heb drie keer de Poirot Publieksprijs gekregen en dat is drie keer een schouderklop van de mensen om wie het echt gaat: mijn lezers.

Daarnaast heb je natuurlijk het belang van de recensenten. Ik ben een gevoelig mens, kwetsbaar -zeker wat betreft mijn boeken: ik stop er veel van mezelf in, werk er erg hard aan. Je zult mij dus niet horen beweren dat een recensie irrelevant is. Het doet verschrikkelijk veel deugd als die goed is en als ze slecht is, doet dat een beetje pijn, dat is gewoon zo.
Maar los daarvan: de drie belangrijkste dingen die me in mijn schrijversbestaan overkomen zijn:

De bibliotheek van Sint-Truiden die naar mij genoemd werd, dat is de kroon op mijn werk, een fantastisch geschenk! (Zie verhaal hierboven)

De Poirot juryprijs voor “Dood Water” was een enorme opsteker.  Dat was een erkenning en bevestiging die écht op het juiste moment kwam.

De verfilming door VTM van mijn serie COPPERS. Te mogen zien dat anderen aan de slag gingen met mijn plots en personages. Acteurs die ik bewonder en die mijn Liese, mijn Masson spelen, dat was wonderlijk. Ook al is de televisieserie een vrije interpretatie geworden die niet steeds aansluit bij de boeken, het blijft een fantastisch gevoel je boeken en je verhalen op televisie te zien.

•  Wat is leuker: het schrijven van een stand-alone of een serie, waar gaat jouw voorkeur naar uit en natuurlijk waarom?

Ik schrijf stand alones in een serie J. Zo heb ik the best of both worlds.

Mijn plots concipieer ik als echte stand alones. Ik duik in een wereld, zoals nu bijvoorbeeld, bij De Genezer, in de wereld van Oxford: de sfeer, de bibliotheken, de middeleeuwse manuscripten…alles in zo’n research periode is nieuw en spannend voor mij en zo wil ik het ook graag.

•  Mijn personages zijn familie geworden, zijn mijn vrienden, daar ben ik ondertussen zelf aan verslaafd.

Ik schrijf over Liese Meerhout als over mezelf, ook al is ze een vrouw, er zit heel veel autobiografisch in haar. Haar twijfels, haar drive, haar hoop en verlangens en haar weigering om cynisch te worden in deze wereld. Ik ken haar door en door. Ze stopt niet met evolueren. Ze is niet statisch, niet zoals Hercule Poirot die bij Agatha Christie altijd dezelfde man bleef (uitgezonderd misschien in Murder on the Oriënt Express).

Sommige mensen denken dat een serie saai wordt, maar voor mij is het net het tegenovergestelde: die evolutie, die groei en rijkdom van je vaste personages. Net dat maakt het extra boeiend en mooi om te schrijven én te lezen.

En sinds ik Michel Masson aan het team toevoegde, is de dynamiek tussen Liese en haar intellectuele sidekick me dierbaarder dan ooit. Ik kan al mijn filosofische mijmeringen kwijt bij Michel.

Ik denk dus dat je een nuance moet maken. De herkenbaarheid van de personages in een serie maken het lezen niet alleen ontspannend, maar ook in het schrijven geeft dat iets vertrouwd Het laat me net toe om veel psychologische diepgang in mijn boeken te stoppen en echt te werken met mensen van vlees en bloed.

• Een boek schrijven doe je niet zomaar, daar gaat een heel proces aan vooraf. Bij elke schrijver werkt dat weer anders. Hoe werkt het bij u? Hoe komen je hersenspinsels samen en hoe ontstaat een boek? Heb je daar een heel ritueel voor met Mood-bords of ontspruit het zich vanzelf? Waar haal je je inspiratie vandaan?

 Het leven is soms gekker dan dat je het kan bedenken.

Ik heb een grote schoenendoos vol krantenknipsels, uitgeprinte online-artikels, stukjes tekst en bedenkingen die ik op de tram heb geschreven, in de auto, op de trein, in een leuke kroeg… Grosso modo kan je zeggen dat ik mijn inspiratie bijna uitsluitend uit de wereld rondom ons haal.

Ik werk heel ambachtelijk. Ik doe veel research, zowel terplekke als online. Voor De genezer moest ik natuurlijk zelf naar Oxford en was ik verplicht om de leuke pubs van inspector Morse te gaan opzoeken. Erg, hé (lacht).

Ik werk het hele plot uit op groene kaartjes die ik dan wekenlang verschuif tot het verhaal helemaal klopt, tot de puzzel er ligt, zegt maar. Pas dan begin ik te schrijven aan een synopsis. Dat is allemaal erg plot gedreven maar ondertussen praten in mijn hoofd mijn personages over hun dagelijkse leven, over hun besognes…zo komen beiden bij elkaar: het misdaadplot en de persoonlijke evolutie van de teamleden, de zijpersonages, de slachtoffers … Pas als het hele verhaal “rijp” is, ga ik echt schrijven en dan komt het er meestal in één grote gulp uit. Dan zit ik weken achter elkaar in mijn “bubbel”, in een andere wereld die voor mij dan echter is dan de echte wereld. Het is best wel een “vermoeiende” periode voor mijn gezin: ik hoor vaak niet wat ze zeggen, skip uitstapjes en feestjes, alles om maar in de “bubbel” te blijven. Het is een intense maar hele fijne periode, het summum van schrijver zijn.

•  Heb je enige ervaring met de politie?

Neen, maar ik doe veel research en heb bronnen bij de politie, ik heb een directe lijn met een aantal mensen die me steeds extra informatie geven. Niet over lopende zaken maar wel over de procedures en dossiers die afgesloten zijn.

•  Inmiddels alweer de vijftiende Liese Meerhout- thriller, heb je weleens overwogen om een ander genre te gaan schrijven? Een roman bijvoorbeeld of helemaal out of the box een kinderboek? Wat zou je graag eens willen uitproberen? En als we dan toch hard op aan het mijmeren zijn welk onderwerp zou je bijvoorbeeld graag willen uitwerken in een kinderboek?

 Ik zorg voor de nodige afwisseling:

Ik schreef samen met mijn vrouw scenario’s voor Fanny K , een strip-reeks rond Fanny de oudste dochter van de Kiekeboes, dat is een hele andere wereld. Alles wat ik wilde zeggen moet in een klein stripballonnetje kunnen, geen lyrische uitweidingen mogelijk. Heel leerrijk is dat om sterke bondige dialogen te oefenen.

Ik ben oorspronkelijk begonnen met een literaire brievenroman De BH van Madonna, maar ik volgde mijn hart naar het thrillergenre.

Ik heb, wat mij betreft, een spannende liefdesroman geschreven: De zaak Magritte.

 Extra : Kopij interview over De zaak Magritte 

• Waarom heeft u een boek geschreven dat zo een verband heeft met de schilder René Magritte?

Ik heb altijd een voorliefde gehad voor het werk van Magritte. Er hing op mijn kamer een poster van “het rijk der lichten”, het schilderij van het huis waar alle lichten branden ook al is het nog dag…fascinerend vond ik dat. Maar ook zijn vogeltje voor de vroegere Belgische luchtvaartmaatschappij Sabena vind ik van een zeldzame schoonheid en puurheid. Hij was artiest maar ook reclamemaker, een realist en toch de grootste surrealist ooit.

Ter gelegenheid van het jubileum van zijn sterfdatum wilden de erven Magritte verschillende tentoonstellingen organiseren, kunstboeken op de markt brengen maar ook een “gewoon” boek, niet enkel voor kunstliefhebbers dus…

Magritte zelf was een grote fan van thrillers en misdaadromans, hij las ze vaak en daardoor kwamen ze uit bij mij.

Ik heb geen seconde getwijfeld, de eer om dit te mogen doen is erg groot.

•  Wat sprak u zo aan in zijn kunstwerken dat u er een boek zou over kunnen schrijven?

Op de cover staat een kunstwerk dat de inspiratie vormt voor de rouw van Alex Berger. Na de aanslagen in Brussel gaf een metrobestuurder een ongelofelijke speech tegen haat en voor liefde -ook al was die man net zijn vrouw verloren.

Ik wist toen dat ik ooit een boek over liefde en verlies zou willen schrijven om die vreselijke gebeurtenissen een plaats te geven.

Dat heb ik in dit boek gedaan.

Daarnaast zijn de kunstwerken zo intens. De dubbele bodem. De vele sluiers die over de hoofden van zijn figuren liggen, gaan eigenlijk terug tot de traumatische dag -op zijn dertiende- dat zijn moeder zelfmoord pleegde.

• Waarom koos u er voor een thriller/moordzaak te schrijven?

Ik schrijf enkel thrillers dus dat was een erg makkelijke keuze. En zoals al eerder vermeld: Magritte was een grote fan van misdaadromans.

• Is er in u persoonlijk leven ooit iets gebeurd dat u kan linken aan de gebeurtenissen van het boek?

Iedereen kent de angst om iemand te verliezen waar je zielsveel van houdt. Dat is een universeel thema. In al mijn boeken zit heel veel van mezelf. Ik denk dat elke auteur fantasie met eigen ervaringen en gevoelens mengt om tot het mooiste boek te komen.

Dit boek is dan ook in eerste instantie een liefdesroman, het bezingt de liefde van Alex voor Camille, maar ze is wel al gestorven…een triest uitgangspunt en toch zit er ook hoop in.

• Zou u uzelf kunnen linken aan het hoofdpersonage Alex Berger?

Ik heb geen drankprobleem als dat jullie vraag is! Maar natuurlijk heb ik wel een stukje van mezelf verstopt in hem. Zijn gedrevenheid. Zijn vechtlust. De drang om te weten, te begrijpen … dat is me eigen, ik kan echt heel ver gaan in research om toch maar alle informatie te vinden om net dat mooie boek te kunnen schrijven.

•  En ten slotte wat waren de reacties op u boek (van meerdere lezers)?

Het boek is erg goed onthaald. Het werd genomineerd voor de prestigieuze Hercule Poirotprijs voor het spannende boek.

•  Wanneer kunnen we de serie van Liese Meerhout in de Nederlandse boekwinkels verwachten?

Al mijn boeken zijn te verkrijgen in Nederland, je vindt ze heel makkelijk online of in de bib maar ook elke boekhandel kan ze aanbieden, ze kunnen ze binnen de dag leveren als je het vraagt. Het is wel spijtig dat mijn boeken nog zelden standaard in het basisaanbod van de boekhandel zitten, maar hoe meer jullie erom vragen, hoe meer dat zal gebeuren!

•  Wat is de meest grappige, ontroerende of juist gruwelijke anekdote die je met ons wilt/ durft te delen uit de tijd dat je auteur bent?

 Moeilijke vraag.

Als schrijver krijg je heel veel verhalen te horen, mensen die je dingen vertellen die ze meemaakten waarvan je haren recht overeind gaan staan, maar die persoonlijke getuigenissen kan ik hier niet zomaar “in de groep” gooien.

Misschien komen die ooit in een boek bovendrijven maar dan altijd aangepast, uitgerijpt en met respect voor de pijn die er voor die mensen soms nog bij hoort.

Gruwelijk vond ik mijn bezoek aan de obductiekamer. Ik dacht er daardoor beter en échter over te kunnen schrijven … maar ik doe dat geen twee keer. De obductie was net voorbij en nog was het afschuwelijk confronterend. Het bloed op de tafel, de gereedschappen… echt onvoorstelbaar akelig vond ik het. Ik kan bovendien -en dat is geen boutade – niet tegen bloed. Ik val half flauw als ik in mijn vinger snijd.

•  Is het bij jou weleens voorgekomen dat er zomaar heel onschuldig een foutje in uw boek gekropen is.? Welke er echt op het laatste moment pas uitgevist is?

Omdat research zo belangrijk is en ik ongelofelijk secure redactrices en correctors heb gebeurd dat niet. Een boswachter tikte me weleens op de vingers omdat ik een eikenboom al rood kleurde in een maand dat die nog groene bladeren heeft. Ik kreeg van een museumsuppoost gepassioneerd op mijn donder omdat ik in Engel de gevel van het prachtige instrumentenmuseum in Brussel toeschreef aan Horta in plaats van aan de eerbiedwaardige architect Paul Saintenoy. Ik ben daar dankbaar voor en laat dergelijke dingen in herdruk steeds aanpassen.

• Wat kunnen we nog meer van je verwachten binnenkort? Ben je alweer bezig met een nieuw boek of liggen er nog andere leuke dingen op de stapel to do? Je snapt wel met al dat heerlijke leesvoer willen we alleen maar meer…

Er staan nog wat leuke projecten op til maar daar kan ik nu nog niets over zeggen. Ik ben wel al volop in research fase voor de volgende Liese Meerhout. Die zal voor een stukje in Limburg spelen, een ode aan mijn roots -ik ben er geboren.

Ik verdiep me nu al in de wereld van de traumaverwerking, hypnose en psychotherapie… maar meer kan ik écht niet vertellen!

• Er verschijnen wekelijks mooie nieuwe, prachtige boeken, welk boek is jouw favoriet van 2018? Welk boek had je graag zelf geschreven? En waarom?

Van hieruit zie je alles van Mariana Leky. Het is een magistraal werkje.

Het is mooi, kwetsbaar en ik had elke zin wel willen zelf bedenken.

•  Van welke auteur bent je zelf groot fan, wie is jouw grote voorbeeld?

John Le Carré is mijn grote goeroe en voorbeeld. Hij is een literair auteur die spannende boeken schrijft. Hij leerde me geen compromis te sluiten wat betreft het plot: dat moet staan als een huis, dat moet kloppen. Ik heb een hekel aan een ‘deus ex machina’ om de boel te redden aan het eind. Hij heeft me ook getoond hoe in het thrillergenre een doorgedreven karaktertekening mogelijk is, meer zelfs: het verhaal alleen sterker en beter maakt.

• Er wordt tegenwoordig weinig meer gelezen, vooral de jeugd heeft bijna geen boek meer in de hand, welk boek was jouw favoriet vroeger, en heb je altijd al een zwak gehad voor lezen en schrijven?

 Ik hoor in de media vaak enkel de negatieve dingen van het boekenvak belicht: auteurs verdienen te weinig, er is een overaanbod …. Maar laat ons eerlijk zijn, in het totale overaanbod aan ontspanning, tussen alle Netflix, sauna’s, etentjes en ballonvaarten door is en blijft een boek een van de mooiste geschenken.

 

Als je kijkt naar de eerste Lang zullen we Lezen trofee -dit ik overigens gewonnen heb: mensen lezen graag, ze stemmen, ze delen massaal, ze inspireren anderen om boeken te lezen. Ook onze bibliotheken zijn echte ontmoetingsplaatsen. We moeten de fantasie blijven bezingen.

Alles start altijd met een verhaal. Elke televisiereeks, elk theaterstuk …. Het aller dichtst bij die oer drang om verhalen te vertellen zitten de schrijvers en de lezers …

Kijk naar alle boekenblogs … lezen is en blijft een van de meest toegankelijke manieren om je écht te ontspannen, echt te ontsnappen aan de hectiek van onze maatschappij.

Ik kan er echt lyrisch van worden maar als vader van een groot samengesteld gezin kan ik je zeggen: gezellig met z’n zessen voor de televisie is soms oké, maar als iedereen verspreid in de woonkamer zit met een opgekrulde poes op schoot of een snurkende hond aan de benen, een glaasje thee -of rode wijn in mijn geval-, de haard aan en het geluid van bladzijden die omgeslagen worden … daar krijg ik steeds weer tranen van in de ogen, dat is echt genieten.

Ik weet niet of de jeugd echt zoveel minder leest. Ik denk dat ze veel verschillende vormen van ontspanning kennen. Ik heb mijn eerste boek pas op mijn zestiende vastgenomen, ik ben toen pas besmet geraakt door het lezersvirus. Ik zie ook vandaag nog heel veel kinderboeken op de boekenbeurs. Ik denk dat er altijd wel lezertjes zullen zijn.

•  Kun je een korte pitch geven waarom iedereen uw boek moet gaan lezen?

Lees een Coppers om je te ontspannen, om te genieten, om ontroerd te geraken. Lees me om je te laten verleiden door de gezellige Antwerpse sfeer in cafeetjes en steegjes, om op het puntje van je stoel te zitten en te ontdekken wie wat waarom deed … om heel even echt weg te zijn, weg van alles in een andere spannende mooie wereld. De wereld van Liese Meerhout en haar rechterhand, Michel Masson.

In mijn nieuwste, De Genezer, neem ik je mee naar Oxford, naar een oude, mysterieuze boekhandel, naar de decors van Harry Potter en naar de oevers van de Theems. En toch is het een actuele thriller met Liese Meerhout als een moderne, echte vrouw in de hoofdrol.