Joodse buren – Maria Boonzaaijer
“Een kijkje in het leven van een zwaar gelovig gezin in en na de tweede wereldoorlog”
- Auteur: Maria Boonzaaijer
- Uitgever: The House of Books
- Nederlandstalig
- 304 pagina’s
- 9789044353518
- juli 2017
Samenvatting:
Amsterdam 1943. Op een zondagmorgen snelt Josefien Langeveldt, moeder van acht kinderen, met haar doodzieke baby Lise naar de huisarts. Onderweg stuit ze op een razzia. Een radeloze jonge vrouw probeert haar zuigeling in Josefiens armen te leggen: ‘Red mijn dochtertje!’ Josefien vlucht in paniek weg. Haar weigering om te helpen blijft Josefien achtervolgen tot ver na de oorlog, als er beneden haar Joodse buren komen wonen.
Een familieroman over diepe vriendschap, een geheime liefde, verraad, en de impact van de oorlogsjaren. Tegen de achtergrond van de bezettingstijd en de jaren vijftig, de tijd van wederopbouw, verzuiling, grote gezinnen, het rijke roomse leven en strikte fatsoensnormen.
Maria Boonzaaijer is docent drama, stemcoach en chansonnière. Joodse buren is haar derde roman. Haar debuut Papa Tango (2009) schreef ze tijdens een vierjarige zeilreis rond de wereld. In 2013 verscheen haar literaire roman Het vreemde meisje, die door de pers lovend werd ontvangen.
Mijn leeservaring:
Maria Boonzaaijer had gevraagd of ik haar vierde roman Hunkering wilde lezen en was onder de indruk van de schrijfstijl en het verhaal van dit boek. Toen zij mij vroeg of ik haar derde roman Joods buren ook wilde lezen om vooral rond deze tijd weer aandacht te besteden aan de tweede wereld oorlog heb ik dat met beide handen aangegrepen.
Omdat het niet vergeten mag worden
Heel benieuwd was ik naar deze derde roman van Maria. Ben ik niet zo van de oorlogsromans, ik was onder de indruk van Hunkering en daarom wilde ik dit boek van haar hand ook graag lezen over de strijd te overleven in de oorlog van een groot sterk gelovig gezin.
Het boek bestaat uit 4 delen.
- Deel 1 1942- 1944
- Deel 2 1956
- Deel 3 1959 – 1960
- Deel 4 april 2013
De twee hoofdpersonages zijn moeder Josefien die met Hendrik is getrouwd en een flink gezin heeft met 7 zonen. Het is oorlog en op een bovenverdieping met verduisterd papier voor de ramen wordt het steeds nijpender in het gezin om voldoende eten te bemachtigen. Midden in de oorlog merkt Josefien dat ze zwanger is. Op haar 38ste krijgt Josefien haar 8ste kind.
Een verhaallijn is de gebeurtenis van Josefien die door een Joodse vrouw wordt aangeklampt om voor haar baby te zorgen, maar dat kind weigert ze en ze rent weg. Josefien draagt dit haar hele leven met zich mee. Wanneer er Joodse buren beneden komen wonen met eens meisje net zo oud als Lize, knaagt het schuldgevoel over de geweigerde baby zwaar aan Josefien.
“De vrouw maakt al een gebaar om haar kindje – een pakketje gehuld in een roze sjaal – te overhandigen. “Alstublieft mevrouw, red mijn dochtertje.”
De tweede verhaallijn is die van baby Lize. Ze groeit op en na haar worden er nog 3 meisjes geboren, maar Lize blijft de lieveling van Josefien. Na de oorlog krabbelt het gezin Langeveldt weer langzaam uit een diep dal. Er is weer eten en de kinderen gaan werken en naar school. Josefien is een echte moederkloek en haar eigen gezondheid zet ze onderaan.
Lize is de lieveling van haar moeder maar zet zich af tegen de strenge opvoeding, vooral tegen de strenggelovige vader Herman. Samen met haar Joodse vriendinnetje Pauli Polak, die beneden het gezin Langeveldt komt wonen, spreekt ze stiekem af.
Het verhaal neemt je mee in een groot Rooms Katholiek gezin, waar vrouwen het huishouden bestieren en vaders en zonen die werken en het geld binnen brengen. Wat een respect voor de vrouwen, die met het kleine beetje voedsel wat ze te pakken kunnen krijgen, vele monden voeden. Wat in die tijd niet altijd lukte. Kinderen krijgen was vooral in de roomse gezinnen een zegen.
Wat mij opviel was dat het gezin het erg vond wat er met de Joden gebeurde, maar er weinig hulp werd geboden en ook wat er in de kampen gebeurde angstvallig werd verzwegen.. De mensen die in het verzet mee hielpen werden buiten de deur gehouden en aan onderduikers moesten ze in het gezin Langeveldt al helemaal niet denken. Waar bleven ze nu met het geloof, help je naaste!!
Lize die zich uiteindelijk weet los te rukken uit het strenge gezin, wat haar zeker niet in dank wordt afgenomen, raakt ook haar vriendin Pauli kwijt. Door de liefde wordt hun vriendschap uit elkaar gerukt. De oorlog heeft de familie tot de dood achtervolgt. Een heftig einde, met eigenlijk alleen maar verliezers.
Dit verhaal geeft een andere kijk op de oorlog. Een gezin wat moet vechten om te overleven en waar de kerk een grote rol speelt, die uiteindelijk een wig drijft tussen de gezinsleden.
Ik heb genoten van dit verhaal en Maria Boonzaaijer heeft een plekje in mijn top van Nederlandse auteurs gekregen.
Lieve leesgroet van Caroline
Mustreads or Not 
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.